Sistem Yazılımı
Uygulama ve bilgisayar donanımına aracılık eden bir yazılım yani. bilgisayar sisteminin sorunsuz çalışmasını sağlar. Bu bölüm, işletim sistemi ve araca kısa bir genel bakış sağlar. İşletim sistemi yazılımı Bir işletim sistemi, bilgisayar kaynaklarını yöneten ve kontrol eden bir dizi programdır, örn. bilgisayar sisteminin çalışmasını kontrol eder. Kullanıcının bilgisayar kaynaklarını mantıksal bir ortamda yönetmesini, kontrol etmesini ve kullanıcının bilgisi olmadan birçok işlevi gerçekleştirmesini sağlar. Diyelim ki bir mesaj yazdınız ve diske kaydettiniz. Bir metin çıkarıcı (içine metin girdiğiniz program) doğrudan diskle ilgili bir iş yapmaz, yalnızca işletim sisteminin diskle ilgili işlevlerini kullanır. İşletim sistemi tarafından gerçekleştirilen temel işlevler; 1. Çeşitli işler için merkez birimin komuta ve kontrolü, 2. Ana bellek yönetimi, 3. harici depolama cihazlarının yönetimi, 4. Giriş/çıkışların kontrolü, 5. Bilgisayar sisteminin güvenliğini ve kontrolünü sağlamak. Günümüzde kişisel bilgisayar dünyası farklı işletim sistemleri kullanmaktadır. IBM uyumlu bilgisayarlar için Microsoft tarafından üretilen MS-DOS, Windows, Windows NT, Windows2000 işletim sistemleri ayrı, Apple Macintosh işletim sistemleri ayrı, IBM uyumlu bilgisayarlar için IBM OS/2 Warp, Linux ve Unix benzeri sistemler ayrıdır. Ayrıca, her birinin farklı versiyonları vardır. Microsoft Windows en yaygın olarak IBM uyumlu bilgisayarlarda kullanılsa da son yıllarda Linux kullanımı artmıştır. Bir grafik kullanıcı arayüzü (GUI-Graphical User Interface) olan Windows, çeşitli versiyonları ile DOS (Disk Operating System) işletim sistemine yüklenmiş yani. uzun bir aradan sonra bilgisayarımızı DOS'ta daha rahat kullanabilmemiz için grafik öğeleri getirdi. zaman, Windows 95 işletim sisteminin sürümü olarak adlandırıldı (aslında, Windows NT ilk gerçek Windows işletim sistemiydi). Novell Netware gibi işletim sistemleri, bilgisayarları ağ ortamında kullanmak için geliştirilmiştir. Ancak daha sonra Windows NT ve Windows 95, gelişmiş ağ özellikleri ekledi. Genellikle bir işletim sisteminde kullandığımız uygulama diğerinde çalışmaz (farklı sürümler kullanmak gerekebilir). Ayrıca bir işletim sisteminin kullanım alışkanlıkları başka bir işletim sistemiyle (fare kullanımı, menüler, kullanıcı arayüzü, alışık olduğumuz tuşlar, komutlar vb.) uyumlu olmayabilir. Yarar Yardımcı programlar, genel sistem destek işlevlerini gerçekleştirmek için kullanılan programlardır. Örneğin, diskleri biçimlendirme, dosyaları kopyalama, programları disklere yedekleme, dosyaları sıkıştırma, dosyaları aktarma (ftp), klavyeyi değiştirme, diskin yüzeyini değiştirme (fdisk, partition magic), virüsleri temizleme işlemlerini gerçekleştirirler. Çoğu işletim sistemi, işlerinin çoğunu araç olarak yapar. Ancak bazı durumlarda servis yazılımı daha güçlü özelliklere sahip ayrı bir paket olarak üretilir. Kötü amaçlı yazılım Buraya kadar anlattığımız faydalı yazılımların yanı sıra faydalı programlara zarar veren veya kullanıcının dosyalarına zarar veren kötü niyetli programlar da bulunmaktadır. Bu programlara genellikle kötü amaçlı yazılım veya "bilgisayar virüsleri" denir. Bilgisayar virüsleri, çoğalabilen, bir bilgisayardan diğerine yayılabilen ve genellikle bilgisayar sistemlerine kasıtlı olarak zarar vermek için yazılan programlardır. Bir bilgisayar virüsünün üç ana özelliği vardır: 1. Kendini çoğaltma mekanizması aşağıdaki işlevleri yerine getirir; · Diğer bulaşıcı programları arar, · Bir program bulursa daha önce bulaşıp bulaşmadığını tespit eder, · Gizli talimatları programa bir yere ekleyin, · Programa veya dosyaya virüs bulaştığına dair bir işaret ekler. Bilet gerekebilir. Aksi takdirde programlara bir işaret vermeden tekrar tekrar virüs bulaşabilir veya çok anormal bir şekilde büyüyebilir. Kendini çoğaltma mekanizması, dosya bulaşmalarını gizlemeye yardımcı olan başka bazı işlevleri de gerçekleştirir. Örneğin, son değiştirilme tarihini dosyaların eski değerine ayarlayabilir. Aktivasyon mekanizması, belirli olayların oluşumunu kontrol eden bir mekanizmadır. Olay meydana geldiğinde virüs amacını gerçekleştirmiş olur. Aktivasyon mekanizmasının amacını gerçekleştirmeden önce belirli bir tarih veya saati kontrol etmesi saatli bomba olarak adlandırılır. Bir program belirli bir eylemin, örneğin önceden belirlenmiş bir sayıda gerçekleştirilmesini beklediğinde, buna mantık bombası denir. Bunun birçok varyasyonu olabilir ve aktivasyon mekanizması, program ilk başlatıldığında etkili olabilir. 3. Amaç, istenmeyen ve yıkıcı olaylara neden olmaktır. Bugüne kadar yaşanan olaylarda virüsler taşındıkları amaçlarda farklılıklar göstermiştir. Bazen ekranda beliren can sıkıcı ama zararsız mesajlar olarak karşımıza çıkarlar, bazen dosya ve programların silinmesi veya değiştirilmesi nedeniyle bazen de sistem donanımının farklı davranmasına neden olurlar. Bazen virüs hasarı, tüm sistem yazılımının ve verilerinin yeniden yüklenmesini gerektirir. Truva atı virüsü, amacı bir bilgisayara veya sisteme zarar vermek olmasına rağmen yararlı bir işlev gerçekleştiriyor gibi görünen bir programdır. Bir Truva atının yazarı, ya yararlı görünen bir program yazar ya da diğer kullanıcılara çekici görünen yararlı bir programın kaynak koduna erişip kötü amaçlı bir işlev gerçekleştiren kod ekleyerek amacına ulaşır. kullanışlı özellik Solucan adı verilen virüs programları, bir sistemden diğerine yayılmak için ağ bağlantılarını kullanır. Virüslere karşı aşı Antivirüs aşısı terimi, antivirüs yazılımını ifade eder. Antivirüs programları, davetsiz misafirleri "yakalamak ve yok etmek" için bilgisayarınızda çalışan programlardır. İlk bakışta bir antivirüs programı elektronik defansif tıp olarak anlaşılabilir; aslında virüslere karşı en iyi savunma sisteme bulaşmamaktır. İkincisi, harekete geçmeden, yayılmadan ve yok etmeden önce onu ilk aşamada yok etmektir. Virüsleri tespit etmek için sistem izleme programları kullanılmalıdır. Hatalı antivirüs yazılımı, virüsleri öldürmek yerine genellikle bilgisayar verilerini yok eder ve bilgisayarları kullanılamaz hale getirir.
Daha olgun antivirüs programları bu tehditleri en aza indirmiştir. Virüsten koruma yazılımı kullanımı düşünülürken aşağıdaki faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. 1. Ne kadar çok bilinen ve güvenilir virüsten koruma yazılımı kaynağı alırsanız, sonuçlar o kadar etkili ve güvenli olur. Önde gelen üniversitelerde titiz bilimsel değerlendirmelerden geçmiş programları satın almakta fayda var. 2. Bu yazılımların tüm sorunu çözeceğini düşünmemelisiniz. Virüs, insan hatası veya dikkatsizlik nedeniyle bir sisteme giren, insan tarafından yazılmış bir üründür. İnsan faktörünün üstesinden gelebilecek kadar güçlü ve güvenli bir antivirüs yazılımı yoktur. Yani afetlere karşı mutlak bir sigorta değil, sadece bir önlemdir. Bu nedenle, önleme tedaviden daha iyidir.